Neuropsychologia
Neuropsychologia to nauka z pogranicza medycyny i psychologii, która bada zależność między funkcjonowaniem mózgu a zachowaniem człowieka. Jej główne cele to diagnoza występujących deficytów poznawczych oraz ich skuteczna terapia.
Diagnoza neuropsychologiczna
Na trafną diagnozę neuropsychologiczną składa się dokładna ocena funkcjonowania pacjenta w sferze poznawczej, społecznej oraz emocjonalnej. Metody diagnozy to przede wszystkim wywiad i szereg testów oraz kwestionariuszy psychologicznych, które pozwalają ocenić różne aspekty funkcjonowania pacjenta. Diagnoza neuropsychologiczna pozwala zróżnicować podłoże objawów oraz ocenić czy występujące deficyty są wynikiem uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, czy też są następstwem zaburzeń stanu psychicznego m.in. depresji lub zaburzeń lękowych. Dzięki trafnej diagnozie neuropsychologicznej można określić jak obserwowane uszkodzenie mózgu wpływa na funkcje umysłowe pacjenta.
Rehabilitacja neuropsychologiczna
Rehabilitacja neuropsychologiczna to szereg działań terapeutycznych ukierunkowanych na redukcję deficytów poznawczych powstałych wskutek uszkodzenia mózgu. Jej głównym celem jest przywrócenie uszkodzonych funkcji poznawczych do możliwie najlepszego poziomu funkcjonowania. Terapia ma charakter indywidualny, dostosowany do potrzeb i możliwości pacjenta. Takie podejścia pozwala wdrożyć odpowiednie metody rehabilitacji. W przypadku lżejszych zaburzeń celem działań jest odbudowa uszkodzonej funkcji poprzez jej systematyczne ćwiczenie. W odniesieniu do ciężkich zaburzeń głównym celem jest kompensacja – wyuczenie pacjenta metod zastępczych, które pozwolą mu radzić sobie z istniejącymi deficytami.
Poprzez rehabilitację neuropsychologiczną pacjent może częściowo bądź w całości odzyskać sprawność sprzed urazu lub nauczyć się nowych sposobów radzenia sobie z określoną trudnością. Kluczowe jest także stworzenie dla pacjenta środowiska, w którym będzie umiał funkcjonować.
Rehabilitacja neuropsychologiczna obejmuje ćwiczenie zaburzonych funkcji takich jak:
• pamięć;
• mowa;
• koncentracja uwagi;
• myślenie, planowanie, kontrolowanie;
• spostrzeganie wzrokowe.
Kiedy warto wybrać się do neuropsychologa?
Do neuropsychologa warto udać się w przypadku:
• podejrzenia lub diagnozy chorób neurodegeneracyjnych (np. choroby Alzheimera, choroby Parkinsona, stwardnienie rozsiane);
• udaru mózgu;
• przebycia urazów czaszkowo-mózgowych;
• przejścia operacji neurochirurgicznej;
• wystąpienia niepokojących objawów, np. problemów z pamięcią lub mową.
Opracowanie: Paulina Nowakowska, psycholog w Centrum Medycznym NeuroProtect.
Opracowanie: Magdalena Baszuk, psycholog w Centrum Medycznym NeuroProtect.
